Untuk kamu yang tinggal di daerah Jawa Tengah, Yogyakarta, dan Jawa Timur, pasti ingin memahami bahasa Jawa, ‘kan? Yuk, pelajari sejumlah kosakata bahasa Jawa dan artinya berikut ini!
Bahasa Jawa adalah bahasa daerah dengan jumlah penutur terbanyak di Indonesia.
Berdasarkan idntimes.com yang mengutip dari Ethnologue, jumlah penutur bahasa Jawa mencapai 68,2 juta jiwa.
Selain itu, keunikan bahasa Jawa adalah memiliki dialek yang berbeda di setiap daerahnya.
Misalnya, bahasa Jawa yang dituturkan orang Malang, tentunya memiliki dialek berbeda dengan bahasa Jawa yang dituturkan oleh orang Solo.
Namun, jangan khawatir karena meski dialeknya berbeda, akar bahasanya masih tetap sama.
Jika kamu tinggal di sekitar Jawa Tengah, Yogyakarta, dan Jawa Timur, pasti ingin bisa berbahasa Jawa agar lebih mudah berkomunikasi, ‘kan?
Nah, kali ini 99.co Indonesia akan membagikan sejumlah kosakata Bahasa Jawa dan artinya yang bisa kamu pelajari!
Kosakata Bahasa Jawa dan Artinya untuk Sehari-hari
Apa saja bahasa orang Jawa sehari-hari?
Pada prinsipnya, bahasa Jawa atau basa Jawa sehari-hari dibagi dua kategori, yaitu krama inggil dan ngoko.
Bahasa Jawa krama inggil adalah bahasa yang lebih sopan dan digunakan pada acara-acara formal atau saat berbicara dengan orang yang lebih tua.
Sementara itu, bahasa Jawa ngoko adalah bahasa yang digunakan sehari-hari dengan teman sebaya atau orang yang sudah akrab.
Melansir bawuran-bantul.desa.id, berikut adalah daftar kosakata bahasa Jawa dan artinya, baik krama inggil dan juga ngoko.
Berikut adalah kosakata bahasa Jawa dan artinya dalam percakapan sehari-hari:
Bahasa Indonesia/Bahasa Jawa Ngoko/Bahasa Jawa Krama
- Saya/ Kula/ Dalem
- Kamu/ Kowe/ Panjenengan
- Kami/ Awake dhewe/ Kita
- Dia/ Dheweke/ Piyambakipun
- Ini/ Iki/ Menika
- Itu/ Kuwi/ Niku
- Apa/ Apa/ Menapa
- Kapan/ Kapan/ Kapan
- Di mana/ Ngendhi/ Wonten Pundhi
- Yang Mana/ Sing endhi / Ingkangpundhi
- Siapa/ Sapa/ Sinten
- Mengapa/ Ngapa / Kadhasmenapa
- Bagaimana/ Piye/ Kadhospundi
- Ya/ Yoh/ Inggih/ Injih
- Tidak/ Ora/ Mboten
- Barangkali/ Menawa/ Menawi
- Satu/ Siji/ Setunggal
- Dua/ Lara/ Kalih
- Tiga/ Telu/ Tiga
- Empat/ Papat/ Sekawan
- Lima/ Lima/ Gangsal
- Enam/ Enem/ Enem
- Tujuh/ Pitu/ Pitu
- Delapan/ Wolu/ Wolu
- Sembilan/ Sanga/ Sanga
- Sepuluh/ Sepuluh/ Sedasa
- Sebelas/ Sewelas/ Sewelas
- Dua belas/ Rolas/ Kali welas
- Tiga belas/ Telulas/ Tiga welas
- Empat belas/ Patbelas/ Sekawan welas
- Lima belas/ Limalas/ Gangsal welas
- Enam belas/ Nembelas/ Enem welas
- Tujuh belas/ Pitulas/ Pitulas
- Delapan belas/ Wolulas/ Wolulas
- Sembilan belas/ Sangalas/ Sangalas
- Dua puluh/ Rong puluh/ Kalih dasa
- Dua puluh satu/ Selikar/ Selikur
- Dua puluh dua/ Rolikur/ Kalih likur
- Dua puluh tiga/ Telulikur/ Tigang likur
- Dua puluh empat/ Patlikur/ Sekawan likur
- Dua puluh lima/ Selawe/ Selangkung
- Dua puluh enam/ Nemlikur/ Nemlikur
- Dua puluh tujuh/ Pitulikur/ Pitulikor
- Dua puluh delapan/ Wolulikur/ Wolulikur
- Dua puluh sembilan/ Sangalikur/ Sangalikur
- Tiga puluh/ Telung puluh/ Tigang dasa
- Tiga puluh satu/ Telung puluh siji/ Tigang dasa setunggal
- Tiga puluh dua/ Telung puluh loro/ Tigang dasa kalih
- Tiga puluh tiga/ Telung puluh telu/ Tigang dasa tiga
- Tiga puluh empat/ Telung puluh papat/ Tigang dasa sekawan
- Tiga puluh lima/ Telung puluh lima/ Tigang dasa gangsal
- Tiga puluh enam/ Telung puluh enem/ Tigang dasa enem
- Tiga puluh tujuh/ Telung puluh pitu/ Tigang dasa pitu
- Tiga puluh delapan/ Telung puluh wolu/ Tigang dasa wolu
- Tiga puluh sembilan/ Telung puluh sanga/ Tigang dasa sanga
- Empat puluh/ Patang puluh/ Sekawan dasa
- Empat puluh satu/ Patang puluh siji/ Sekawan dasa setunggal
- Empat puluh dua/ Patang puluh loro/ Sekawan dasa kalih
- Empat puluh tiga/ Patang puluh telu/ Sekawan dasa tiga
- Empat puluh empat/ Patang puluh papat/ Sekawan dasa sekawan
- Empat puluh lima/ Patang puluh lima/ Sekawan dasa gangsal
- Empat puluh enam/ Patang puluh enem/ Sekawan dasa enem
- Empat puluh tujuh/ Patang puluh pitu/ Sekawan dasa pitu
- Empat puluh delapan/ Patang puluh wolu/ Sekawan dasa wolu
- Empat puluh Sembilan/ Patang puluh sanga/ Sekawan dasa sanga
- Lima puluh/ Seket/ Seket
- Enam puluh/ Sewidak/ Sewidak
- Tujuh puluh/ Pitung puluh/ Pitang dasa
- Delapan puluh/ Wolung puluh/ Wolung dasa
- Sembilan puluh/ Sangang puluh/ Sangang dasa
- Seratus/ Satus/ Setunggalatus
- Seribu/ Sewu/ Setunggalewu
- Orang/ Uwong/ Tiyang atau Piyantun
- Laki-Laki/ Lanang/ Kakung
- Perempuan/ Wedok atau Wadon/ Estri
- Ayah/ Rama/ Rama
- Ibu/ Ibu/ Ibu
- Anak/ Lare atau Putra/ Putra
- Cucu/ Putu/ Wayah
- Suami/ istri/ Bojo/ Garwa
- Nama/ Jeneng atau Asma/ Asma
- Uang/ Duwit/ Arta
- Kamar Kecil/ (Kamar) Mburi/ (Kamar) Wingking
- Air/ Banyu/ Toya
- Jalan/ Dalan/ Mergi
- Kira-Kira/ Kira-Kira/ Kinten-Kinten
- Semua/ Kabeh/ Sedanten atau Sedaya
- Kalau / Menawa/ Menawi
- Lebih/ Luwih/ Langkung
- Sangat atau Sekali/ Banget/ Sanget
- Dari/ Seka/ Saking
- Ke/ Dateng/ Dateng
- Sekarang/ Saiki Sakmenika
- Baru/ Anyar/ Enggal
- Tua/ Tuwa/ Sepuh
- Panjang/ Dawa/ Panjang
- Pendek/ Cendhek/ Cendhak
- Murah/ Murah/ Mirah
- Mahal/ Larang/ Awis
- Panas/ Panas/ Benther
- Dingin/ Adem/ Asrep
- Dahulu/ Biyen/ Riyin
- Kemarin/ Wingi/ Kalawingi
- Hari Ini/ Saiki/ Sakmenika
- Besok/ Sesuk/ Mbenjang
- Atas/ Ndhuwur/ Nginggil
- Bawah/ Ngisar/ Ngandhap
- Depan/ Ngarep/ Ngajeng
- Belakang/ Wingking/ Mburi
- Kepala/ Endhas/ Mustaka
- Mata/ Mripat/ Soca
- Telinga/ Kuping/ Talingan
- Hidung/ Irung/ Grana
- Mulut/ Lambe/ Lathi
- Lidah/ Ilat/ Lidhah
- Punggung/ Punggung/ Pengkeran
- Leher/ Gulu/ Jangga
- Tangan/ Tangan/ Asta
- Kaki/ Sikil/ Ampeyan
- Lapar/ Ngelih/ Luwe
- Bahagia/ Seneng/ Rahayu
- Sakit/ Lara/ Gerah
- Maaf/ Ngapunten/ Ngapura/ Ngapura
- Pagi/ Esuk/ Enjing-Injing
- Siang/ Awan/ Siang
- Sore/ Sore/ Sonten
- Malam/ Bengi/ Dalu atau Ndalu
- Apa Kabar/ Piye kabare/ Pripun atau Kadospundi kabaripun
- Berapa/ Pira/ Pinten
- Silahkan/ Mangga/ Manggapunaturi
- Terima Kasih/ Muwun/ Maturnuwun
- Selamat Jalan/ Sugeng Tindak/ Sugeng Tindak
- Belum/ Durung/ Dereng
- Karena/ Sebabe atau Merga/ Amargi
- Tetapi/ Mergane/ Amargi
- Di sini/ Nangkene/ Wontenmriki
- Baik/ Apik/ Sae
- Jelek/ Elek/ Kirangsae
- Betul/ Bener/ Leres
- Cantik atau Indah/ Apik/ Endah
- Besar/ Gedhe/ Ageng
- Kecil/ Cilik/ Alit
- Banyak/ Akeh/ Kathah
- Sedikit/ Sithik/ Sakedhik
- Sama/ Padha/ Sami
- Bisa/ Isa/ Saget
- Punya/ Duwe/ Kagungan
- Ada/ Ana/ Wonten
- Mau/ Gelem/ Kersa
- Jangan/ Aja/ Ampun
- Pergi/ Lunga/ Tindak
- Datang/ Teka/ Rawuh
- Berjalan/ Mlaku / Mlampah
- Bicara/ Omong/ Ngendika/ Ngendika
- Bilang/ Ngomong/ Dhawuh
- Lihat/ Ndelok/ Mrisani
- Mengerti/ Ngerti/ Ngertos
- Makan/ Mangan/ Dhahar/ Nedo
- Minum/ Ngombe/ Ngunjuk
- Membeli/ Tuku/ Tumbas
- Menawar/ Ngenyang/ Ngawis
- Mencium/ Ngambung/ Ngaras
- Mengaku/ Ngaku/ Ngaken
- Meletakkan/ Ndelehake/ Maringake
- Berdiri/ Ngadek/ Jumeneng
- Menghalangi/ Ngalangi/ Mebengi
- Mengadakan/ Nganakake/ Ngawontenaken
- Menyebut/ Ngarani/ Mastani
- Mengalah/ Ngasor/ Ngawaon
- Mengganti/ Ngganti/ Nggantos
- Menjaga/ Njaga/ Ngreksa
- Mengaji/ Ngaji/ Ngaos
- Memegang/ Nyekel/ Ngasta
- Meminjam/ Nyilih/ Ngampil
- Mengabdi/ Ngenger/ Ngabdi
- Membangunkan/ Nggugah/ Mungu
- Menyakiti/ Nglrani/ Nyakiti
- Menghargai/ Ngajeni/ Ngaosi
- Dengar/ Krungu/ Mireng
- Tahu/ Ngerti/ Ngertos
- Kasi/ Wenehi/ Paringi
- Suka/ Seneng/ Remen
- Cinta/ Seneng/ Tresna/ Tresna
- Pikir/ Pikir/ Penggalih
- Membuat/ Nggawe/ Nadamel/ Damel
- Duduk/ Lungguh/ Lenggah/ Pinarak
- Potong/ Tugel/ Potong
- Beli/ Tuku/ Tumbas
- Berhenti/ Mangdheg/ Kendhel
- Jauh/ Adoh/ Tebih
- Dekat/ Cedhak/ Cerak
- Kanan/ Tengen/ Tengen
- Kiri/ Kiwa/ Kiwa
- Abu-abu/ Abu-abu/ Klawu
- Oranye/ Oren/ Oren
- Hijau/ Ijo/ Ijem
- Hitam/ Ireng/ Cemeng
- Merah/ Abang/ Abrit
- Biru/ Biru/ Biru
- Putih/ Putih/ Petak
Contoh Percakapan Bahasa Jawa dan Artinya
Jika kamu sedang belajar bahasa Jawa, simak beragam contoh percakapan dalam bahasa Jawa beserta artinya yang satu ini:
1. Contoh Percakapan Sehari-hari dengan Teman
Berikut adalah contoh percakapan sehari-hari dalam bahasa Jawa dan artinya:
A: Piye Kabare? (Apa kabar?)
B: Apik, Mas. Lha, kowe piye? (Baik, Mas. Lah, kamu apa kabarnya?)
A: Aku yo apik, tapi aku yo rodo lesu (Aku baik-baik saja, tapi agak lesu.)
B: Loh, piye maneh? (Loh, kenapa lagi?)
A: Aku kangen ambe bojoku. (Aku kangen dengan kekasihku.)
B: Yo teko nang omahe ae! (Ya, datangi saja rumahnya!)
2. Percakapan Bahasa Jawa dan Artinya untuk Meminta Tolong
Ini contoh percakapan bahasa Jawa dan artinya yang bisa kamu pahami:
A: Mba, kowe lagi ngapa? (Mba, kamu sedang apa?)
B: Aku lagi nonton drakor. Piye? (Aku sedang menonton drakor. Kenapa?)
A: Aku njaluk tulung njupuk anakku nang sekolah. Aku arep lunga ning kantor. (Aku minta tolong jemput anakku di sekolah. Aku mau pergi ke kantor).
B: Oh, yo wis, sek yo. Aku ganti klambi sek. Sekolah anakmu ora adoh, ta? (Oh, ya sudah, sebentar ya. Aku ganti baju dulu. Sekolah anakmu tidak jauh, ‘kan?)
A: Iyo, aku share lokasine yo di WhatsApp. (Iya, aku share lokasinya ya di WhatsApp.)
3. Contoh Pernyataan Cinta
Berikut percakapan pernyataan cinta dalam bahasa Jawa dan artinya:
A: Mba, ono sing aku gelem omongno. (Mba, ada yang mau aku bicarakan)
B: Opo? Omong, yo omong ae. (Apa? Bicara ya bicara saja.)
A: Aku tresno karo kowe. Kowe gelem dadi pacarku, opo ora? (Aku cinta denganmu. Kamu mau menjadi pacarku apa tidak?)
B: Aku sajane gelem ae, Mas, tapi kowe yakin? (Aku sebenarnya mau, mas, tapi kamu yakin?)
A: Yakin, Mba.
B: Tapi, aku yo koyo ngene, rondo wis ono anakke siji. (Tapi, aku ya seperti ini, janda sudah punya anak satu.)
A: Iku ora masalah, Mba. (Itu tidak masalah, Mba.)
Ungkapan Menarik dalam Bahasa Jawa dan Artinya
Ada juga beragam ungkapan bahasa Jawa dan artinya yang penuh makna, seperti:
Niat Kerjo Ojo Golek Perkoro. Niat Golek Rejeki, Ora Golek Rai. Ora Balapan, Opo Maneh Ugal-ugalan.
Kalimat bahasa Jawa di atas memiliki arti jika sedang bekerja jangan mencari masalah, jika ingin cari kekayaan jangan terburu-buru atau tak peduli.
Kata-kata tersebut mengingatkan kita untuk lebih fokus bekerja dengan tujuan mencari rezeki.
Tresno iku kadang koyo criping telo, iso ajur nek ora ngati-ati le nggowo.
Kalimat bahasa Jawa di atas artinya cinta itu seperti kerupuk singkong sehingga jika dibawa tidak hati-hati atau dipegang terlalu erat maka akan pecah.
Ojo dadi pengecut seng umpetan ning ngisor mejo.
Kata-kata bahasa Jawa ini memiliki arti kita tidak boleh berperilaku seperti pengecut dan harus selalu berani menghadapi apa yang datang.
Pentingnya Belajar Bahasa Jawa dan Artinya
Mengapa sih belajar bahasa daerah terutama bahasa Jawa sehari-hari sangat penting?
Hal tersebut karena jika kita berkomunikasi dengan seseorang menggunakan bahasa ibu mereka maka secara tidak langsung kita memberikan kesan berbeda.
Kesan tersebut membuat kita serasa lebih dekat dan lebih akrab dengan orang tersebut.
Menggunakan bahasa daerah tertentu juga bisa membuat seseorang lebih percaya diri.
Sebagai contoh, jika kamu menggunakan bahasa Jawa sehari hari di daerah Jawa tentunya kamu akan lebih percaya diri ketika menyapa atau bertanya.
FAQ tentang Kosakata Bahasa Jawa
Berapa jumlah kosakata Jawa?
Di dalam kamus kebanggaan bangsa Indonesia itu, tercatat 1.049 buah kosakata bahasa Jawa.
Bahasa Jawa halus untuk apa?
Bahasa Jawa Krama adalah bahasa Jawa halus yang biasanya digunakan ketika berbicara kepada orang tua atau orang yang lebih tua.
***
Itulah daftar kosakata Bahasa Jawa dan artinya yang bisa kamu pelajari.
Semoga artikel di atas bermanfaat untuk Property People!
Jangan lupa untuk cek berita terkini di Berita 99.co Indonesia.
Ikuti juga Google News kamu untuk dapatkan artikel terhangat.
Kunjungi www.99.co/id untuk dapatkan hunian terbaik karena mencari properti idaman ternyata #SegampangItu.